Aan de slag als oplossingsgericht psychotherapeut, counselor of coach?
Dan vindt u hierbij enkele hulpbronnen.

Het beroepsgeheim in de gezondheidszorg, het juridische luik. Strafrecht in België, artikel 458 van het Strafwetboek.
Toch wel belangrijk te weten wat er vanuit de wetgever verwacht wordt en zelfs bestraft wordt als er fouten tegen gemaakt worden. Wie graag wat meer informatie krijgt kan oa. terecht op de website van het Instituut voor Sociaal Recht, KULeuven, alle wegwijzers.

Er zijn specifieke instanties voor wie het even niet meer weet wat wel of niet mag wat betreft het beroepsgeheim. Zoals het vertrouwenscentrum kindermishandeling als zo’n uitdaging op uw pad komt. Daarnaast zijn er de Orde der Artsen  en de Psychologencommissie voor wie het passend diploma heeft. VVDO-leden kunnen ook persoonlijke hulp krijgen vanuit VVDO als dat nuttig is.

 

Het beroepsgeheim, de deontologische code, voor oplossingsgericht deskundigen benoemd als Ethisch Engagement, bundelt gedragsregels en richtlijnen om integer te werken. Het is een gedragscode als leidraad voor een ethisch correcte beroepspraktijk.
Artsen hebben hun deontologische code, waar de Orde der Artsen op toeziet.
Psychologen hebben hun eigen deontologische code opgesteld.
Voor wie vanuit de oplossingsgerichte aanpak werkt, is er het Ethisch Engagement, opgesteld door VVDOvzw en er is de deontologische code van de EBTA (European Brief Therapie Association), zowel in het Nederlands als in het Engels.

In een snel evoluerende wereld is deontologie geen statisch gegeven. Het vraagt reflectie en overleg met alle geledingen van de maatschappij. Niet alles staat dus beschreven, een feit kan nog steeds een inbreuk uitmaken op een deontologische code zelfs als dit niet uitdrukkelijk opgenomen is.
Daarom is er ook een groep wijze mensen bereid om samen die reflectie te maken, de Ethische Commissie van VVDOvzw, onder leiding van Chantal Wittebolle.

Onderstaande tekst is een begin, een engagement.
Wij noemen dit een Ethisch Engagement. We beschouwen het als onze plicht (deon in het Grieks) om over deze zaken te dialogeren.
Opmerking: oplossingsgericht werken/beoefenaar/therapeut/coach/counselor is verder afgekort als OG. Hij/zij of andere genderidentificatie wordt door “hij” weergegeven.

Deze tekst is nooit af, het is een evolutieve tekst.

 

De tekst bestaat uit volgende delen

Inleiding

Ieder lid van de VVDOvzw moet zich houden

  • aan de Belgische wetten (onder andere het beroepsgeheim, praktijkvoering) of van het land waar werkzaam
  • aan de universele rechten van de mens en het kind
  • aan de wettelijke voorschriften van de wet op de privacy

Ieder lid van VVDOvzw die een gezondheidsberoep uitoefent moet zich houden aan

  • de patiëntenrechten
  • hun eigen deontologische code

De VVDOvzw kiest bewust om deze tekst als uitgangspunt te nemen, als werkinstrument.

Artikel I. Premissen uit de EBTA code of Ethics (EBTA = European Brief Therapy Association)

Wij opteren zoals hierboven geschreven voor een Ethisch Engagement en niet voor een plichtenleer (= een normatief handelingsvoorschrift).

De punten hieronder zijn overgenomen uit de “The EBTA code of Ethics”. We hebben geprobeerd om deze te herwerken naar onze situatie.

De oplossingsgerichte beoefenaar erkent de morele waarden die aanwezig zijn in de maatschappij en die het gedrag sturen van de individuen die deel uitmaken van die maatschappij. Deze waarden vormen de inspiratie van deze tekst.

 

De OG beoefenaar erkent de functie van ethische waarden, zowel in de context van het individu als in de context van de maatschappij.

De OG beoefenaar erkent het nut van ethiek zowel in zijn werk als in zijn persoonlijk leven. Ethiek is een noodzakelijk en essentieel instrument bij het maken van keuzes die invloed hebben op hun persoonlijk leven en dat van anderen.

De OG beoefenaar begrijpt dat de wet, als een reeks gecodificeerde morele en ethische normen, een waardevol instrument is voor sociale zelfreglementering.

De OG beoefenaar erkent het bestaan van een universele deontologie en van de wettelijke systemen. Ze zijn richtlijnen bij het nemen van beslissingen. De OG beoefenaar kiest ervoor deze ethische richtlijnen te volgen als een essentieel deel van zijn functie als professional en als een uitdaging.

De OG beoefenaar erkent dat verschillende ethische waarden afhankelijk zijn van elkaar en dat ze elkaar soms kunnen tegenspreken.

 

  1. Het streven om te handelen volgens ons Ethisch Engagement wordt derhalve gerealiseerd volgens de beste gedragscodes en met een zorgvuldige afweging van de ethische keuzes. Bij ethische dilemma’s kunnen wij te rade gaan bij collega’s van de Ethische Commissie voor intervisie.
  2. Beslissingen die gemaakt zijn in geval van tegenstrijdige belangen of onrechtvaardigheden, veroorzaakt door stugge wettelijke reglementeringen, vereisen van de beoefenaar dat hij zich bewust is van de ethische verantwoordelijkheid die volgt op de genomen beslissingen.
  3. Het OG model is een vorm van interactie waar de beoefenaar verantwoordelijkheid opneemt voor zijn intenties en zijn daden tijdens de therapie.

Artikel II. Waarden als vertrekpunten van oplossingsgerichte therapie en coaching zijn

  • De eerbiediging van de waardigheid en de rechten van de cliënt(en)
  • De verantwoordelijkheid en de competentie van de OG beoefenaar
  • Integriteit en eerlijkheid van de OG beoefenaar

 

  1. De OG beoefenaar vertrekt van de eigenheid van de cliënt. De cliënt bepaalt zijn doelen:dat wil zeggen elke verbetering die voldoening geeft of tenminste aanvaardbaar is voor de cliënt. De OG beoefenaar is er zich van bewust dat bij het werken met cliënt(en), er conflicten kunnen ontstaan tussen de verschillende waarden van de cliënten. De OG beoefenaar kan de cliënten helpen dit conflict te erkennen.
  2. De OG beoefenaar erkent het feit dat de verwachtingen en bevindingen van de cliënt kunnen verschillen van die van andere cliënten of van die van de sociale omgeving.
  3. De OG beoefenaar erkent de cliënt als zijnde de expert van zijn eigen leven, zijn mogelijkheden en behoeften.
  4. De OG beoefenaar kan een evenwicht vinden tussen enerzijds loyaal zijn aan de kernfilosofie van OG en anderzijds te zoeken naar nieuwe en nuttige werkmethodes. In overeenstemming met het open karakter van de oplossingsgerichte therapie en coaching blijft de OG beoefenaar zijn professionele vaardigheden en kennis ontwikkelen. Dit doet hij zowel individueel als door supervisie en/of opleiding of door deel te nemen aan congressen en onderzoeksactiviteiten. Het ultieme doel is om zijn competenties te verhogen om zodoende cliënten beter te kunnen helpen. In het streven naar professionele ontwikkeling, respecteert de beoefenaar ten allen tijde de belangrijkste filosofie en de basisregels van het OG model, zoals beschreven in de EBTA Code of Ethics. Indien zij deze regels niet respecteren, dan is de beoefenaar bereid zijn werk niet langer te associëren met OG werken.De OG beoefenaar is zich ervan bewust dat zijn persoonlijke bekwaamheden en overtuigingen een impact kunnen hebben op het therapeutisch proces met de cliënt. Bijgevolg zet hij deze in om de cliënten zichzelf, hun wensen en motivaties beter te begrijpen.
  5.  De OG beoefenaar streeft ernaar om de cliënt maximaal in zijn kracht te zetten en hem het gevoel te geven zijn leven in eigen handen te hebben. Daarom spant de OG beoefenaar zich in om zijn eigen aandeel in de actieve zoektocht naar oplossingen te beperken, of althans om aan de cliënt de verdienste toe te schrijven dat ze zelf oplossingen aanbrengen, zodat de cliënt het succesvol behalen van zijn doelen aan zichzelf kan toeschrijven.(de regel: laat geen voetafdrukken achter in het leven van de cliënt).
  6. De OG beoefenaar baseert de relatie met zijn cliënt op de premisse van respect voor de overtuigingen, autonomie, veiligheid en behoeften van de cliënt. De OG beoefenaar zorgt ervoor dat de relatie met de cliënt verloopt volgens de regels en toepassingen die helpend zijn voor de cliënt, tijdens de therapie. Telkens we deze relatie gebruiken voor niet-therapeutische doeleinden, zorgt de beoefenaar ervoor dat de autonomie en privacy van de cliënt bewaard blijven.
  7. De OG beoefenaar respecteert het recht op privacy van de cliënt en onthult geen enkele informatie over de cliënt. Tegelijk erkennen ze het mogelijk conflict tussen dit principe en de beperkingen die opgelegd zijn door de wet of door de verplichting het leven en welzijn van anderen te verzekeren.De OG beoefenaar streeft ernaar het vertrouwen van de cliënt niet te schaden en ook niet het vertrouwen naar andere professionals te schaden.
  8. De OG beoefenaar is er om de cliënt te helpen bij eender welke kwestie aangebracht door de cliënt en weigert niet om te helpen.De beoefenaar erkent het feit dat zijn vaardigheden beperkt zijn. De therapeut verwijst door indien dit nodig is en bespreekt dit vooraf zorgvuldig door met de cliënt(en).
  9. De OG beoefenaar houdt een oplossingsgericht dossier bij.De OG beoefenaar houdt de nodige notulen en documentatie bij van zijn professioneel werk, zoals vereist door de wet en de gedragscodes.De OG beoefenaar vergewist zich ervan dat deze notulen alle informatie bevatten die helpend kunnen zijn voor zichzelf of zijn collega’s en dat deze informatie de positieve en constructieve karakteristieken van de cliënt benadrukt.

 

 

Artikel III. Oprichting Ethische Commissie voor oplossingsgericht deskundigen

We adviseren dat er een ethische groep opgericht wordt. Deze Ethische Commissie zal een oplossingsgerichte klachtenprocedure voor de cliënten uitwerken.

Telkens een klacht binnenkomt zal zij door deze groep behandeld worden. Collega’s die hun ethische dilemma’s willen bespreken kunnen eveneens beroep doen op deze groep.

 

Vorming over deze belangrijke onderwerpen kan eveneens door de Ethische Commissie georganiseerd worden.

De Ethische Commissie is gevormd onder leiding van Chantal Wittebolle

Mogelijke medewerkers commissie:

  • Myriam Le Fevere de Ten Hove
  • Sam Geuens
  • Kathleen Defoort
  • Xavier Maes

Werkten mee aan de tekst ethisch engagement:

  • Elisabeth Auer
  • Chantal Wittebolle
  • Xavier Maes

Heeft u een concrete vraag of casus waar u graag advies over krijgt?

* Als cliënt, klant of patiënt van een oplossingsgericht deskundige?
Dan kunnen we een luisterend oor bieden waar het mogelijk is. Uiteraard kent deze vorm van bemiddeling soms een sterke beperking.
* Als oplossingsgericht deskundige, lid van VVDOvzw: zie de ledenpagina.

Alle vragen worden per mail verstuurd naar info@vvdo.be of rechtstreeks voorgelegd aan één van de bestuursleden.

Mail ons op info@vvdo.be

Een Beroepsaansprakelijkheidsverzekering voor zelfstandige psychologen, coachen en therapeuten vergoedt de onopzettelijke schade die veroorzaakt is door een burgerlijke extracontractuele aansprakelijkheid of door een beroepsfout, contractueel of extracontractueel.
Kunt u nog volgen?
Zo nee, zorg er voor over dergelijke verzekering te beschikken als zelfstandige. Bij de VVDOvzw kan dit heel voordelig via Ethias. Op de pagina voor leden vind je meer informatie. Zodra je een geldig inschrijvingsbewijs van VVDOvzw hebt, kan je de verzekering aanvragen. Ook voor wie wel nog kon volgen…